ŚRODKI OCHRONY KOŃCZYN GÓRNYCH


RĘKAWICE OCHRONNE

Kryterium doboru rękawic jest skuteczność ochronna kończyn górnych przed czynnikami szkodliwymi i urazowymi. Podczas doboru stosować należy te same zasady co przy doborze odzieży ochronnej (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej).

Podstawowy podział rękawic.

  1. Rękawice robocze nie mają właściwości ochronnych. Stosowane są w sytuacji, kiedy dłonie podczas pracy mogłyby ulec jedynie zabrudzeniu.
  2. Rękawice ochronne mają za zadanie ochronić dłonie przed różnymi zagrożeniami. Niemal wszystkie rękawice ochronne muszą spełniać wymagania normy ogólnej EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420).
Kategorie ochrony

W zakresie ochrony rąk podział ten wygląda następująco:

Kategoria I

Rękawice zapewniające podstawowy poziom ochrony. Do stosowania w warunkach niskiego ryzyka.

Rękawice należące do tej kategorii chronią przed powierzchniowym uszkodzeniem naskórka, stanowią barierę cieplną dla temperatury do 50oC oraz chronią przed działaniem środków chemicznych o łagodnym działaniu (np. środków czyszczących). Do grupy tej należy większość rękawic ochronnych, rękawice do prac gospodarczych i domowych.

Ich użytkowanie poprawia komfort pracy, a możliwość stosowania rękawic należących do tej grupy nie jest uzależniona od wyników badań jednostek badawczych (certyfikacyjnych).

Rękawice należące do kategorii I muszą spełniać wymagania normy EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420) „Rękawice ochronne – Wymagania ogólne i metody badań”.

Kategoria II

Rękawice zapewniające poziom ochrony przy pracach o średnim ryzyku uszkodzenia.

Rękawice należące do tej kategorii używane są w sytuacjach, gdzie ryzyko nie jest klasyfikowane jako niskie, ani bardzo wysokie. Produkty należące do kategorii II najczęściej zapewniają ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi – rodzajami ryzyka bardzo szeroko rozpowszechnionego w większości prac przemysłowych. Do grupy tej zaliczane są również rękawice chroniące przed zimnem i ciepłem.

Najczęściej spotykana norma określająca przyporządkowanie rękawicy do kategorii II, to norma EN388.

Kategoria III

Do tej kategorii zalicza się rękawice stosowane w sytuacjach występowania ryzyka utraty zdrowia lub życia.

Rękawice należące do tej kategorii sprzętu ochrony osobistej używane są wówczas, gdy istnieje ryzyko wystąpienia poważnego i/lub trwałego uszkodzenia dłoni i ręki, np. w pracach przy wysokim napięciu, z substancjami chemicznymi wysoce agresywnymi, itp.

  1. Rękawice chroniące przed czynnikami mechanicznymi.

Rękawice te muszą spełniać wymagania EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420) (Rękawice ochronne - Wymagania ogólne i metody badań. Norma ta określona wymagania ogólne i odpowiednie procedury badawcze dotyczące projektowania i konstrukcji rękawic, odporności materiałów rękawicy na przenikanie wody, nieszkodliwości, wygody użytkowania i skuteczności, znakowania i informacji dostarczanych przez producenta, które mają zastosowanie do wszystkich rękawic ochronnych) oraz wymogi normy PN-EN 388:2017-02, która zastępuje normę PN-EN 388:2006. (Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi. W tej Normie Europejskiej określono wymagania, metody badań, znakowanie oraz informacje, które powinny być dostarczone, w odniesieniu do rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi wskutek ścierania, przecięcia ostrzem, rozdzierania, przekłucia oraz uderzenia. Niniejsza norma jest przeznaczona do stosowania w połączeniu z EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420). Metody badań opisane w niniejszej normie mogą mieć również zastosowanie do ochraniaczy ramion).

       Rękawice ochronne                        Rękawice antyprzecięciowe G-rex P07        Rękawice MaxiCut® ATG
       Honeywell CoreShield A4/D
coreshield_A4/D       G-rex P07                    MaxiCut_ATG

Poniżej różnice w oznaczeniach rękawic chroniących przed czynnikami mechanicznymi zgodnie ze „starą” i „nową normą”.

EN388

  1. Rękawice chroniące przed zagrożeniami termicznymi.

Rękawice te muszą spełniać wymagania EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420) oraz PN-EN 407:2020-10 (Rękawice ochronne oraz inne środki ochrony rąk przed zagrożeniami termicznymi (gorąco i/lub ogień. Norma określa wymagania, metody badania, oznakowanie oraz informacje dotyczące rękawic ochronnych oraz innych środków ochrony rąk przed zagrożeniami termicznymi przeznaczonymi do użytku zawodowego, konsumenckiego, domowego. Ma również zastosowanie do środków ochrony ramion. Dotyczy wszystkich rękawic i innych środków ochrony rąk, chroniących ręce lub część ręki przed gorącem i/lub ogniem w jednej lub kilku następujących postaciach: płomienia, ciepła kontaktowego, ciepła konwekcyjnego, promieniowania cieplnego, drobnych rozprysków lub dużych ilości stopionego metalu. PN-EN 407:2020-10 nie ma zastosowania do rękawic dla strażaków, ani do rękawic spawalniczych, w odniesieniu do tych rękawic istnieją odrębne normy).

     Rękawice ochronne TK Budgie                         Rękawice chemiczne FLEXTRIL 231
TK_Budgie   FLEXTRIL_231
Poniżej znakowanie rękawic chroniących przed zagrożeniami termicznymi.

EN407

  1. Rękawice chroniące przed zimnem.

Rękawice te muszą spełniać wymagania EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420) oraz PN-EN 511:2009 (Rękawice chroniące przed zimnem).
EN511

[2] - izolacja termiczna rękawicy – odporność na zimno konwekcyjne w skali 0-4

[3] - odporność materiału rękawicy w kontakcie z zimnym przedmiotem – odporność na zimno kontaktowe w skali 0-4

[1] - przepuszczanie wody w skali 0-1, gdzie: 0 – woda przenika po 30 minutach; 1 – woda nie przenika.

  1. Rękawice spawalnicze.

Rękawice te muszą spełniać wymagania EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420), PN-EN 407:2020-10 oraz PN-EN 12477:2005/A1:2007 (Rękawice ochronne dla spawaczy. Norma określa wymagania i metody badania rękawic ochronnych używanych przy ręcznym spawaniu metalu, cięciu oraz w procesach pokrewnych. Opisano rękawice ochronne dla spawaczy chroniące ręce i przeguby rąk podczas procesu spawania i prac z nim związanych).

Rękawice spawalnicze RS Tigon Premium              Rękawice spawalnicze GREEN WELDING PLUS
             RS_Tigon_Premium                                           GREE_WELDING_PLUS

Typy rękawicy:

  • typ A – przeznaczone do metody MIG/MAG i MMA (przewaga właściwości ochronnych nad manualnymi)
  • typ B – przeznaczone do metody TIG (przewaga właściwości manualnych nad ochronnymi)
  • typ A/B – spełniają wymagania obu typów.

  1. Rękawice antywibracyjne.

Rękawice te muszą spełniać wymagania EN ISO 21420: 2019 (wcześniej PN-EN 420) oraz PN-EN ISO 10819:2013-12 (Drgania i wstrząsy mechaniczne - Drgania oddziałujące na organizm człowieka przez kończyny górne - Pomiar i ocena współczynnika przenoszenia drgań przez rękawice na dłoń operatora).

EN_ISO_10819

Jednocześnie spełnione muszą zostać następujące warunki:

  • TRM < 1 (wartość średnia skorygowanego współczynnika przenoszenia drgań przez rękawicę w zakresie częstotliwości 32 - 200 Hz  mniejsza od 1),
  • TRH < 0,6 (wartość średnia skorygowanego współczynnika przenoszenia drgań przez rękawicę w zakresie częstotliwości 200 - 1250 Hz mniejsza od 0,6). 

Oznacza to, że rękawice nie mogą wzmacniać wibracji przekazywanych do organizmu w zakresie częstotliwości 32 - 200 Hz, muszą redukować drgania w zakresie 200 - 1250 Hz do wartości mniejszych niż 60% wartości drgań (pomiar na dłoni bez rękawicy) oraz być pokryte materiałem antywibracyjnym również w obszarze palców.

Ponadto możemy wymienić szereg innych rękawic ochronnych:

  • rękawice chroniące przed czynnikami chemicznymi i biologicznymi,
  • rękawice elektroizolacyjne,
  • rękawice przeznaczone do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem,

i wiele innych.

Znakowanie rękawic ochronnych

Każda rękawica przekazana do użytkownika powinna być oznakowana w sposób trwały, czytelny, widoczny.

Oznakowanie powinno zawierać następujące informacje:

  • nazwa, znak handlowy lub inne dane określające producenta lub jego autoryzowanego przedstawiciela,
  • nazwa rękawicy lub jej symbol pozwalający użytkownikowi zidentyfikować produkt z jego producentem lub autoryzowanym przedstawicielem,
  • oznaczenie wielkości,
  • oznaczenie "CE",
  • znak graficzny (wraz z kodem cyfrowym w przypadku odporności na czynniki mechaniczne, termiczne, elektroizolacyjne itd).

Ponadto dystrybutor musi udostępnić:

  • deklarację zgodności UE,
  • instrukcję użytkowania (w języku polskim).