Stałe systemy asekuracji
Prace na wysokości są powodem wielu ciężkich i śmiertelnych wypadków, dlatego Dyrektywa 89/686/EWG zalicza środki ochrony przed upadkiem do najwyższej III kategorii ryzyka.
System zabezpieczający przed upadkiem z wysokości składa się z następujących komponentów:
- Szelki bezpieczeństwa – uprząż służąca do powstrzymywania spadania, powinny spełniać wymagania normy PN-EN 361;
Dodatkowa norma PN-EN 358 umożliwia wykorzystanie szelek w systemie ustalającym pozycję podczas pracy, natomiast norma PN-EN 813 nadaje cechy uprzęży biodrowej - Podzespół amortyzująco-łączący jest elementem łączącym urządzenie kotwiczące z szelkami bezpieczeństwa;
- Urządzenie kotwiczące – element stały lub tymczasowy, służący do mocowania podzespołu amortyzująco-łączącego. Powinien spełniać wymagania zawarte w PN-EN 795:2012
Urządzenie kotwiczące współtworzy z konstrukcją stałą element kotwienia, do którego za pomocą podzespołu amortyzująco – łączącego wpina się pracownik podczas wykonywania pracy na wysokości. Norma PN-EN 795:2012 wyróżnia kilka kategorii urządzeń kotwiczących:
1) PN-EN 795 klasa A 1 stałe punkty kotwiące montowane na powierzchniach pionowych, poziomych i nachylonych (ściany, kolumny, nadproża);
2) PN-EN 795 klasa A2 elementy kotwiące zaprojektowane do mocowania na nachylonych dachach;
3) PN-EN 795 klasa B – przenośne i tymczasowe urządzenia kotwiące;
4) PN-EN 795 klasa C – stałe linowe urządzenia kotwiczące;
5) PN-EN 795 klasa D – stałe szynowe urządzenia kotwiczące;
6) PN-EN 795 klasa E – mobile urządzenia kotwiczące.
Wyżej wymienione kategorie możemy podzielić na:
- Urządzenia kotwiczące połączone z konstrukcją na stałe;
- Urządzenia kotwiczące łączone z konstrukcją tymczasowo.
Wykonując pracę na wszelkich obiektach, konstrukcjach zaleca się korzystanie z urządzeń kotwiczących zamontowanych na stałe, o których dostępność powinien zadbać właściciel obiektu, gdyż to on jest odpowiedzialny za stan bezpieczeństwa. Jeśli sytuacja zmusza pracownika do korzystania z urządzeń tymczasowych, powinien on przed zastosowaniem wybranego rozwiązania ocenić stan konstrukcji, która musi posiadać odpowiednią wytrzymałość określoną w normie. Dokonanie takiej oceny jest bardzo trudne ze względu na ograniczoną ilość informacji, którą posiada w danym momencie pracownik.
Wszelkie statystyki wypadków określają jednoznacznie, że najczęstszą przyczyną wypadków jest błąd ludzki, dlatego zaleca się unikanie tego typu sytuacji i korzystanie ze stałych systemów asekuracji.
Dużym ryzykiem obarczona jest również komunikacja pionowa. Drabiny koszowe nie zabezpieczają przed upadkiem, a jedynie pozorują bezpieczeństwo. Wchodzenie na dachy, maszty, kominy i innego rodzaju obiekty może być bezpieczne dzięki zastosowaniu stałego systemu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości. Najpowszechniejszym systemem asekuracji pionowej jest urządzenie GlideLoc Söll. Jest ono dostępne w postaci szynodrabiny, którą instaluje się zamiast popularnych drabin koszowych lub szyny asekuracyjnej, którą mocuje się do istniejącej drabiny.
Stałe systemy asekuracji służące do komunikacji pionowej podzielone są na dwie kategorie:- Urządzenia samozaciskowe ze sztywną prowadnicą zgodne z PN-EN 351-1;
- Urządzenia samozaciskowe z giętką prowadnicą zgodne z PN-EN 353-2.
Przeglądy okresowe
Certyfikowane urządzenia kotwiczące wymagają przeglądów okresowych. Powinny one odbywać się w cyklu nie dłuższym niż raz do roku. Urządzenia kotwiczącego, które nie zostało poddane kontroli w wyznaczonym terminie, nie wolno użytkować. Informację dotyczące terminów przeglądu umieszczane są na tabliczka identyfikacyjnych urządzeń kotwiczących oraz kartach kontrolnych.
Przegląd okresowy może zostać wykonany wyłącznie przez osobę do tego uprawnioną. Stosowne zaświadczenia są wystawiane przez producentów. Ponadto, system należy zgłosić do kontroli w każdym przypadku, w którym powstają wątpliwości co do jego stanu, tj. po uderzeniu pioruna, po zadziałaniu systemu bądź sytuacji w której został on poddany znacznemu obciążeniu oraz w każdym przypadku zaobserwowania jakichkolwiek nieprawidłowości w jego budowie (odkształcenia, widoczna rdza, brak elementów, śrub, nakrętek itp.)
